Interview door van Femke van Garderen over 'disease mongering'
Analyse - Hoe de farma-industrie ons strategisch aandoeningen aanpraat
Negen op de tien Belgische artsen
zijn ervan overtuigd dat de farma-
industrie aandoeningen promoot
om meer medicijnen te verkopen.
Dat blijkt uit een enquête van Le
Soir. Van schimmelnagels tot
erectiestoornissen: elke campagne
levert een rist patiënten op.
FEMKE VAN GARDEREN
De Belg slikt dubbel zoveel
geneesmiddelen als veertien jaar
geleden, kopte Le Soir eerder deze
week. De artsen geloven dat de
farma-industrie daar zelf mede
verantwoordelijk voor is. Dat geven
ze aan in een bevraging van de
krant, RTBF en mutualiteit
Solidaris. 1.000 patiënten en 240
apothekers en dokters namen
daaraan deel.
Negentig procent van de
ondervraagde geneesheren bleek
ervan overtuigd dat farmabedrijven
een meerverkoop proberen te
realiseren door de media te
bespelen en symposia te
organiseren. 99 procent meent dat
reclame patiënten meer medicijnen
zonder voorschrift doet kopen.
Kortom: de farma-industrie wil ons
doen geloven dat we bepaalde
problemen alleen maar kunnen
oplossen met pillen.
Een fenomeen dat Test-Aankoop
goed kent. De
consumentenorganisatie
waarschuwt haar leden er al jaren
voor. "Een tijd geleden hebben we
nog brochures rond osteoporose
verspreid. Tal van mensen laten
hun broze botten meten en zich op
basis daarvan pillen voorschrijven.
Terwijl dat helemaal niet nodig is.
Osteoporose verhoogt het risico op
breuken. Maar dat doen leeftijd,
BMI en erfelijkheid evenzeer. Het is
bewezen dat medicatie hier amper
een effect heeft. Maar toch wordt
het veel geslikt", stelt experte
Martine Van Hecke. Zij kan het
lijstje nog wel aandikken. Rusteloze
benen, erectiestoornissen,
vroegtijdige ejaculaties, een te
hoge cholesterol - er moet maar
een campagne worden opgestart of
er staat zich een rist patiënten bij
de apotheek.
Angstexploitatie
Professor Ignaas Devisch, ethicus
in medische filosofie (UGent) ergert
zich ook aan praktijken als deze.
"Angstexploitatie", noemt hij het.
"Eerst verkopen bedrijven een
ziekte, dan bieden ze de pillen
aan." In 2005 werd de bevolking
door een bedrijf maandenlang
gewaarschuwd voor
schimmelnagels. "Niet meer dan
een esthetisch probleem. Maar de
spotjes, waarin kleine beestjes te
zien waren, en die leken op
boodschappen van algemeen nut,
misten hun doel niet. Het bedrijf,
dat gelijktijdig ook leurde bij artsen,
zag haar winstcijfers stijgen."
Deze 'creatieve bedrijfsstrategieën'
zijn niet zonder risico. Ze worden
immers ook voor geneesmiddelen
toegepast waaraan wel
neveneffecten verbonden zijn.
'Klassiekers' als antidepressiva en
medicatie tegen ADHD
bijvoorbeeld. "Bepaalde diagnoses
worden te snel en te vaak
toegepast zodat meer mensen
onnodig gebruik maken van
medicijnen. Door onderzoeken te
subsidiëren en daarna alleen de
interessantste resultaten te
publiceren, doen ze de
geloofwaardigheid toenemen.
Vervolgens krijg je reclamespots
met 'wetenschappelijk bewezen
feiten'. Tja."
Volgens Ruben Mersch van de vzw
Farmaka, die onderzoek verricht
naar het rationeel gebruik van
geneesmiddelen, is het logisch dat
farmabedrijven de grenzen van de
normaliteit aftasten. "Het
laaghangend fruit is al decennia
geleden geplukt. Middelen voor
veel voorkomende ziekten, daar
kunnen ze nu het verschil niet meer
mee maken. Maar dat verwachten
de aandeelhouders wel nog steeds.
Die zijn in het verleden op hun
wenken bediend. Dus moet er
gezocht naar nieuwe pistes."
Te veel macht
Van Hecke en Devisch geloven dat
het wettelijk kader bekijken zeker
niet het enige is. "Daarmee alleen
redden we het niet. Deze industrie
heeft zoveel macht dat ze de
wetten altijd wel op een 'creatieve'
manier proberen omzeilen.
Minstens zo belangrijk is dat we
veel waakzamer zijn over berichten
over gezondheid en welzijn."
Bij Pharma.be, de algemene
Vereniging van de
Geneesmiddelenindustrie, wuiven
ze de aantijgingen weg. Ze
stipuleren dat de verkoop van
medicijnen strikt wordt
gereglementeerd en gecontroleerd
door het Federaal Agentschap voor
Geneesmiddelen en
Gezondheidsproducten. "Pas als
de kwaliteit, veiligheid en
werkzaamheid van een
geneesmiddel als toereikend zijn
beoordeeld, kan het worden
vergund om te worden verkocht."
© De Morgen vrijdag 26 september 2014 Pagina 10 (1)
Negen op de tien Belgische artsen
zijn ervan overtuigd dat de farma-
industrie aandoeningen promoot
om meer medicijnen te verkopen.
Dat blijkt uit een enquête van Le
Soir. Van schimmelnagels tot
erectiestoornissen: elke campagne
levert een rist patiënten op.
FEMKE VAN GARDEREN
De Belg slikt dubbel zoveel
geneesmiddelen als veertien jaar
geleden, kopte Le Soir eerder deze
week. De artsen geloven dat de
farma-industrie daar zelf mede
verantwoordelijk voor is. Dat geven
ze aan in een bevraging van de
krant, RTBF en mutualiteit
Solidaris. 1.000 patiënten en 240
apothekers en dokters namen
daaraan deel.
Negentig procent van de
ondervraagde geneesheren bleek
ervan overtuigd dat farmabedrijven
een meerverkoop proberen te
realiseren door de media te
bespelen en symposia te
organiseren. 99 procent meent dat
reclame patiënten meer medicijnen
zonder voorschrift doet kopen.
Kortom: de farma-industrie wil ons
doen geloven dat we bepaalde
problemen alleen maar kunnen
oplossen met pillen.
Een fenomeen dat Test-Aankoop
goed kent. De
consumentenorganisatie
waarschuwt haar leden er al jaren
voor. "Een tijd geleden hebben we
nog brochures rond osteoporose
verspreid. Tal van mensen laten
hun broze botten meten en zich op
basis daarvan pillen voorschrijven.
Terwijl dat helemaal niet nodig is.
Osteoporose verhoogt het risico op
breuken. Maar dat doen leeftijd,
BMI en erfelijkheid evenzeer. Het is
bewezen dat medicatie hier amper
een effect heeft. Maar toch wordt
het veel geslikt", stelt experte
Martine Van Hecke. Zij kan het
lijstje nog wel aandikken. Rusteloze
benen, erectiestoornissen,
vroegtijdige ejaculaties, een te
hoge cholesterol - er moet maar
een campagne worden opgestart of
er staat zich een rist patiënten bij
de apotheek.
Angstexploitatie
Professor Ignaas Devisch, ethicus
in medische filosofie (UGent) ergert
zich ook aan praktijken als deze.
"Angstexploitatie", noemt hij het.
"Eerst verkopen bedrijven een
ziekte, dan bieden ze de pillen
aan." In 2005 werd de bevolking
door een bedrijf maandenlang
gewaarschuwd voor
schimmelnagels. "Niet meer dan
een esthetisch probleem. Maar de
spotjes, waarin kleine beestjes te
zien waren, en die leken op
boodschappen van algemeen nut,
misten hun doel niet. Het bedrijf,
dat gelijktijdig ook leurde bij artsen,
zag haar winstcijfers stijgen."
Deze 'creatieve bedrijfsstrategieën'
zijn niet zonder risico. Ze worden
immers ook voor geneesmiddelen
toegepast waaraan wel
neveneffecten verbonden zijn.
'Klassiekers' als antidepressiva en
medicatie tegen ADHD
bijvoorbeeld. "Bepaalde diagnoses
worden te snel en te vaak
toegepast zodat meer mensen
onnodig gebruik maken van
medicijnen. Door onderzoeken te
subsidiëren en daarna alleen de
interessantste resultaten te
publiceren, doen ze de
geloofwaardigheid toenemen.
Vervolgens krijg je reclamespots
met 'wetenschappelijk bewezen
feiten'. Tja."
Volgens Ruben Mersch van de vzw
Farmaka, die onderzoek verricht
naar het rationeel gebruik van
geneesmiddelen, is het logisch dat
farmabedrijven de grenzen van de
normaliteit aftasten. "Het
laaghangend fruit is al decennia
geleden geplukt. Middelen voor
veel voorkomende ziekten, daar
kunnen ze nu het verschil niet meer
mee maken. Maar dat verwachten
de aandeelhouders wel nog steeds.
Die zijn in het verleden op hun
wenken bediend. Dus moet er
gezocht naar nieuwe pistes."
Te veel macht
Van Hecke en Devisch geloven dat
het wettelijk kader bekijken zeker
niet het enige is. "Daarmee alleen
redden we het niet. Deze industrie
heeft zoveel macht dat ze de
wetten altijd wel op een 'creatieve'
manier proberen omzeilen.
Minstens zo belangrijk is dat we
veel waakzamer zijn over berichten
over gezondheid en welzijn."
Bij Pharma.be, de algemene
Vereniging van de
Geneesmiddelenindustrie, wuiven
ze de aantijgingen weg. Ze
stipuleren dat de verkoop van
medicijnen strikt wordt
gereglementeerd en gecontroleerd
door het Federaal Agentschap voor
Geneesmiddelen en
Gezondheidsproducten. "Pas als
de kwaliteit, veiligheid en
werkzaamheid van een
geneesmiddel als toereikend zijn
beoordeeld, kan het worden
vergund om te worden verkocht."
© De Morgen vrijdag 26 september 2014 Pagina 10 (1)
Comments
Post a Comment