DS Mening 060214

De oefenende mens

Vandaag zijn de winterspelen begonnen, naar het schijnt in een stad zonder homo’s. Alleszins is Sotsji een stad met veel geld en corruptie, niet alleen naar het schijnt, want onlangs nog te zien in Panorama en dus waar – want wie waagt het aan de auctoritas Phara de Aguirre te twijfelen?

Maar geen homoseksuelen? Je verzint zoiets niet. De angst zit er goed in bij het Russische regime: homo’s zorgen voor verderf, ze moeten van hun kinderen blijven, en nog wat. Angst voor en dus haat tegenover homoseksuelen, vanwaar toch?

In een cursus psychologie die ik als student kreeg, was homoseksualiteit opgenomen in het hoofdstuk over afwijkingen en ziektes. Nou mag ik niet helemaal piep meer zijn, lang is dat niet geleden. En oh ja, toen ik de betrokkene erop aan sprak: ‘ik moet dat eens herbekijken’. Fijn!

Wat zouden homoseksuelen nu in vredesnaam voor kwaad aanrichten? Welk stuk van onze moraliteit zuigen ze vacuüm? Bon, als je vanuit de scheppingsleer vertrekt, kom je er niet uit, klopt. Ooit discussieerde ik met een Jehova’s getuige hierover en zijn argument was het volgende – ik citeer letterlijk: ‘homoseksualiteit is tegennatuurlijk want ze kunnen na enige tijd zelfs hun mest niet meer ophouden, dat is daar niet voor gemaakt’. Tja.

Tegen de natuur: is er ooit iets wat we hebben gedaan dat niet tegen onze natuur ingaat? We zijn cultuur; we bestrijden virussen –natuur dus –, we verbouwen, we stellen ons vragen over hoe we kunnen verbeteren en we trainen ervoor. En gelukkig maar, want uit de natuur de moraal afleiden? Beter niet.

Trainen, dat brengt ons opnieuw bij de winterspelen: om ter eerst, voor de eer en het geld, en dat allemaal na zeer lang oefenen. In Je moet je leven veranderen schuift de Duitse filosoof Peter Sloterdijk ‘de oefenende mens’ naar voren als een centraal motief in onze cultuur, het onderwijs, de economie of het alledaagse leven. We hebben onszelf aangeleerd ontevreden te zijn met de status quo. Stilstaan is achteruitgaan, weet u wel. En het onderwijs is van start gegaan met de ontdekking van de fout. De fout wijst op wat verkeerd is, maar vooral op wat beter kan. Oefenen is daarom een methode om fouten te vermijden en op te klimmen, aldus nog Sloterdijk. En wat zou sport anders zijn?

Als het oefenende toch in onze cultuur ingebakken zit, misschien dan nog dit. Ooit stonden atleten met een zwarte handschoen op een podium tijdens de zomerspelen; black power als protest tegen rassendiscriminatie. Misschien moeten enkele skiërs alvast een nummer inoefenen als protest tegen seksuele discriminatie in Sotsji?

Maar als het even kan, mag het met een andere kleur dan roze zijn?